February 08, 2022
TRENDS Magazine: business and finance magazine published in Brussels
​
THIRTY BELGIAN COMPANIES HAVE A BASE IN UKRAINE
'Ukraine is a free market, and that won't change anytime soon'
The Flemish entrepreneurs in Ukraine do not give up on the threat of a new Russian invasion. "We've been at war for eight years. You just can't keep panicking."
A lot of headaches are the least you expect from Flemish entrepreneurs active in Ukraine. But the reality appears to be different. "The general mood in this country is that it has been at war for eight years," says Antoon Praet. He runs an arable farm of just under 2,000 hectares in Polonne, 230 kilometers west of Kiev. "I am not at all afraid that Russia will interfere in our region or in our sector." With an area of ​​42.2 million hectares, agriculture is important to the Ukrainian economy. The sector's contribution to gross domestic product has fluctuated between 9 and 12 percent in recent years. Just under a fifth of the working population is active there. Praet invested with the Belgian holding company Ukraina Agri Fund in his agricultural company Kanola-Podillya. * 2021 is an exceptionally good year for arable farming. We make about 40 percent gross profit on sales. Not that we pay big dividends with that. No, we invest in new equipment and import second-hand equipment from Belgium.” Anton Praet points out that in times of geopolitical tension not only the weight of the agricultural sector plays in his favour, but also the free sales market. "Ukraine is playing the game very openly. I can sell to merchants, to a local processor, to a European or Asian exporter. This is a true free market, and it won't change anytime soon: war, crisis, recession or inflation hit and primary sector like ours is not.”
“The Ukrainians are ready to fight to the death. In an attack, Putin can expect an Afghanistan scenario'
ANTOON PRAET, KANOLA-PODILLYA
WAR APATHY
The further east of Ukraine, the sharper the concern, although Tom Murrath also shows some habituation. Murrath, who has been doing business in Ukraine for twenty years, is active in access control for sports stadiums, temporary closures, parking garages and sports equipment. The headquarters of Periprotect, which has an annual turnover of 2 million euros, is located in Kharkov, 50 kilometers from the Russian border. "After the annexation of Crimea by Russia in 2014, the stadium of Shakhtar Donetsk was bombed and the owner of the local football team Metalist Kharkov fled," Murrath said. I then focused on consumer goods and the rental of fencing. Those activities continued to run during the pandemic. That's why I'm less concerned at this point. The threat is not new to us and currently has little impact. Nobody stops investing in our region." Nevertheless, according to Luc Vancraen, something has changed. In the center of Kiev, he heads the software developer Quadrox, a provider of solutions for digital video surveillance. His SME has 20 employees and a turnover of 1 In Kiev, he finds a job market with many talented software developers. "After eight years of war, you notice that there is a kind of apathy," says Vancraen. "You just can't keep on panicking. And yet it is new that today the capital is also under threat. It is no longer a matter for the East alone, or for troops that increase or decrease in number according to the season."
SHOT IN THE FOOT
What would happen if there was a Russian invasion after all? "With an occupation, it's over with entrepreneurship". sounds Tom Murrath categorically. "In times of war, there is no such thing as a plan B. But a war is not like a situation where everyone is shot. We've been through it and it's life-threatening, but I'm not too worried."
The fact that the entrepreneurs are not very worried is also due to the increased clout of the Ukrainian army. At the beginning of February, Ukrainian President Volodymyr Zelensky announced that the army will be adding 100,000 additional forces. "In 2014, the army was completely unequipped," recalls
Murrath himself. "That is different now and, moreover, the willingness to fight as a volunteer is great."
Antoon Praet agrees. "The Ukrainians are ready to fight to the death. Ukrainians and Russians were peoples' friends, but Putin made a crucial mistake. His way of talking and acting shot himself in the foot. He is hated in Ukraine today. attack, he can expect an Afghanistan scenario." The main consequences that the entrepreneurs fear in the event of a possible attack are rather of a practical nature. Luc Vancraen is wary of the Internet being shut down, which would complicate communication from Belgium with its software developers. As an SME, it is more vulnerable than, for example, the larger Materialize, the listed company of his brother Wilfried. "We shared a building in Ukraine with Materialize for a while, which has since grown considerably. In the event of a conflict, a large company can evacuate to a branch in another country. As a small company, this is less obvious, although I wouldn't people have to move. Again, I don't expect that scenario, but no company can really be ready for all-out war."
RUSSIAN GAS
NATO sent reinforcements to Eastern European member states. The alliance wants to deter Russia with fighter planes and warships. However, that is not the solution. "The West should above all help Ukrainian democracy," says Luc Vancraen. "By buying Russian gas, the West supports Putin's autocratic regime. European energy policy lacks a geopolitical dimension. It is unwise to remain dependent on Russian gas. A new generation of nuclear reactors would help us better in the short term." But above all: entrepreneurs hope for a diplomatic solution. "The business community wants business as usual," emphasizes Kris Beckers, the honorary consul for Ukraine in Belgium. "The integration work done with the European Union must not be lost. A free trade area can provide significant trade liberalization and legislative harmonisation. That opens up more potential and opportunities for Belgian companies and investments."
THE BREADBASKET OF EUROPE
Kris Beckers does not find it remarkable that the three Flemish SME owners in Ukraine are not afraid of an invasion. He is honorary consul for Ukraine in Belgium and is working on the establishment of a Belgian-Ukrainian business club. “Business in Ukraine is tough and resilient, because we have been in a war situation since 2014,” says Beckers. "Our entrepreneurs have become accustomed to the tension in Ukraine and have adapted to it. They are efficient managers - even in difficult times. Thirty Belgian
​
​
Februari 08, 2022
TRENDS magazine
​
DERTIG BELGISCHE BEDRIJVEN HEBBEN EN VESTIGING IN OEKRAINE
​
'Oekraïne is een vrije markt, en dat zal niet snel veranderen'
​
De Vlaamse ondernemers in Oekraïne laten hun slaap niet voor de dreiging van een nieuwe Russische inval. "Wij zijn al acht jaar in oorlog. Blijven panikeren houd je gewoon niet vol."
Een hoop kopzorgen is het minste wat je verwacht bij de Vlaamse ondernemers die actief zijn in Oekraïne. Maar de werkelijkheid blikt anders te zijn. "De algemene stemming in dit land is dat het al acht jaar in oorlog is", zegt Antoon Praet. Hij runt een akkerbouwbedrijf van iets minder dan 2.000 hectare in Polonne, op 230 kilometer ten westen van Kiev. "Ik ben helemaal niet bang dat Rusland zich met onze regio of met onze sector zal bemoeien." De landbouw is met een areaal van 42,2 miljoen hectare belangrijk voor de Oekraïense economie. De bijdrage van de sector aan het bruto binnenlands product schommelde de voorbije jaren tussen 9 en 12 procent. Iets minder dan een vijfde van de beroepsbevolking is er actief. Praet investeerde met de Belgische holdingvennootschap Ukraina Agri Fund in zijn landbouwbedrijf Kanola-Podillya. *2021 is en uitzonderlijk goed jaar voor de akkerbouw. We boeken ongeveer 40 procent brutowinst op de omzet. Niet dat we ons daarmee vette dividenden uitkeren. Nee, we investeren in nieuw materiaal en importeren tweedehands materiaal vanuit België.” Anton Praet stipt aan dat in tijden van geopolitieke spanning niet enkel het gewicht van de land- bouwsector in zijn voordeel speelt, maar ook de vrije afzetmarkt. "Oekraïne speelt het spel heel open. Ik kan verkopen aan handelaars, aan een lokale verwerker, aan en Europese of Aziatische exporteur. Dit is een echte vrije markt, en dat zal niet snel veranderen: oorlog, crisis, recessie of inflatie treft en primaire sector als de onze niet.”
'De Oekraïners zijn bereid te vechten tot de dood. Bij een aanval mag Poetin zich aan een Afghanistan-scenario verwachten'
ANTOON PRAET, KANOLA-PODILLYA
Oorlogsapathie
Hoe meer naar het oosten van Oekraïne, hoe scherper de ongerustheid, al is ook bij Tom Murrath enige gewenning merkbaar. Murrath, die al twintig jaar in Oekraïne onderneemt, is actief in toegangscontrole voor sportstadions, tijdelijke afsluitingen, parkeergarages en sportmateriaal. De hoofdzetel van Periprotect, dat een jaaromzet van 2 miljoen euro draait, bevindt zich in Kharkov, 50 kilometer van de Russische grens. "Na de annexatie van de Krim door Rusland in 2014 werd het stadion van Shakhtar Donetsk gebombardeerd en vluchtte de eigenaar van de lokale voetbalploeg Metalist Kharkov", vertelt Murrath. Ik heb toen ingezet op consumentengoederen en de verhuur van afsluitingen. Die activiteiten bleven ook tijdens de pandemie draaien. Daarom maak ik me op dit moment minder zorgen. De dreiging is voor ons niet nieuw en heeft momenteel weinig impact. Niemand stopt in onze regio met investeren." Toch is er iets veranderd, vindt Luc Vancraen. Hij leidt in het centrum van Kiev de softwareontwikkelaar Quadrox, en aanbieder van oplossingen voor digitale video-bewaking. Zijn kmo haalt met twintig werknemers en omzet van 1,5 miljoen euro. In Kiev vindt hij een arbeidsmarkt met heel wat getalenteerde softwareontwikkelaars. "Na acht jaar oorlog merk je wel dat er een soort apathie heerst", zegt Vancraen. "Blijven panikeren houd je gewoon niet vol. En toch is het nieuw dat vandaag ook de hoofdstad bedreigd wordt. Het is niet langer een zaak van het oosten alleen, of van troepen die naargelang het seizoen talrijker of minder talrijk worden."
In de voet geschoten
Wat zou er gebeuren als het alsnog tot een Russische invasie komt? "Bij en bezetting is het afgelopen met ondernemen". klinkt Tom Murrath categorisch. "In tijden van oorlog bestaat er niet zoiets als een plan B. Maar een oorlog is niet gelijk an een toestand waarin iedereen wordt neergeschoten. We hebben het al meegemaakt en het is levensgevaarlijk, maar toch maak ik me geen grote zorgen."
Dat de ondernemers niet heel ongerust zijn, heeft ook te maken met de toegenomen slagkracht van het Oekraïense leger. Begin februari kondigde de Oekraïense president Volodymyr Zelensky nog aan dat het leger er 100.000 extra krachten bijkrijgt. "In 2014 was het leger totaal niet uitgerust', herinnert
Murrath zich. "Dat is nu anders en bovendien is de bereidheid om als vrijwilliger mee te vechten groot."
Antoon Praet beaamt dat. "De Oekraïners zijn bereid te vechten tot de dood. Oekraïners en Russen waren bevriende volkeren, maar Poetin heeft een cruciale fout gemaakt. Door zijn manier van praten en handelen heeft hij zich in de voet geschoten. Hij wordt vandaag gehaat in Oekraïne. Bij een aanval mag hij zich aan een Afghanistan scenario verwachten." De belangrijkste gevolgen die de ondernemers vrezen bij en mogelijke aanval zijn veeleer van Praktische aard. Luc Vancraen is beducht voor het platleggen van het internet, wat de communicatie vanuit Belgiè met zijn softwareontwikkelaars zou bemoeilijken. Als kmo is hij kwetsbaarder dan bijvoorbeeld het grotere Materialise, de beursgenoteerde onderneming van zijn broer Wilfried. "We hebben in Oekraïne een tijd lang een gebouw gedeeld met Materialise, dat intussen fel is doorgegroeid. Een grote onderneming kan in geval van een conflict evacueren naar een vestiging in een ander land. Als kleine onderneming is dat minder vanzelfsprekend, al zou ik minder mensen moeten verhuizen. Nogmaals: ik verwacht dat scenario niet, maar geen enkel bedrijf kan echt klaar zijn voor een totale oorlog."
Russisch gas
De NAVO stuurde versterkingen naar Oost-Europese lidstaten. Het bondgenootschap wil Rusland afschrikken met gevechtsvliegtuigen en oorlogsbodems. Toch zit daar niet de oplossing. "Het Westen moet vooral de Oekraïense democratie helpen", vindt Luc Vancraen. "Door de aankoop van Russisch gas steunt het Westen het autocratische regime van Poetin. Het Europese energiebeleid mist een geopolitieke dimensie. Het is onverstandig afhankelijk te blijven van Russisch gas. Een nieuwe generatie kernreactoren zou ons op korte termijn beter helpen." Maar vooral: de ondernemers hopen op een diplomatieke oplossing. "Het bedrijfsleven wil business as usual', benadrukt Kris Beckers, de ereconsul voor Oekraïne in België. "Het afgelegde integratiewerk met de Europese Unie mag niet verloren gaan. Een vrijhandelszone kan zorgen voor een aanzienlijke liberalisering van de handel en wetgevende harmonisatie. Dat opent meer potentieel en kansen voor Belgische bedrijven en investeringen."
DE GRAANSCHUUR VAN EUROPA
Kris Beckers vindt het niet opmerkelijk dat de drie Vlaamse kmo-eigenaars in Oekraïne niet bang zijn voor een invasie. Hij is ereconsul voor Oekraïne in België en werkt aan de oprichting van een Belgisch-Oekraïense zakenclub. "Het zakendoen in Oekraïne is gehard en veerkrachtig, omdat we al sinds 2014 in een oorlogssituatie zitten", zegt Beckers. "Onze ondernemers zijn gewend geraakt aan de spanning in Oekraïne en hebben zich daaraan aangepast. Ze zijn efficiënte managers - ook in moeilijke tijden. Dertig Belgische bedrijven hebben een vestiging in Oekraïne. Daarnaast doen honderd ondernemingen van uit België zaken met het land. Vlaanderen exporteerde in 2021 (tot einde oktober) voor ruim een half miljard euro goederen en diensten naar Oekraïne (0,17% van de Vlaamse export). Vanuit Oekraïne werd voor 417 miljoen euro geïmporteerd (0,16% van de Vlaamse import). "Het afgelopen jaar zijn er nog nieuwe Belgische investeerders bij gekomen. Telkens ging het om aanzienlijke investeringen", weet Beckers. In de handel met Vlaanderen staat landbouw centraal. Koolzaad, raapzaad en mais ziin de meest ingevoerde producten, maaidorsers het meet naar Oekraïne geëxporteerde product in 2021. Niet voor niets heet Oekraïne 'de graanschuur van Europa' te zijn.
​